Keukenindeling: ergonomie en afmetingen
Het indelen en inrichten van de keuken kan je best vergelijken met een puzzel. Geen enkele ruimte heeft dezelfde afmetingen en je zit met heel wat apparaten die zowel praktisch als esthetisch een goed plekje verdienen. Een keuken kopen volgens hun standaard opstelling is in vele gevallen niet haalbaar. In dit artikel kom je te weten hoe je een praktische en ergonomische keuken ontwerpt waar je heel wat jaren plezier zal aan beleven.
Ergonomie in de keuken: De keukendriehoek
Ergonomie en gebruiksvriendelijkheid is heel belangrijk tijdens het koken. Daarom zie je de keuken best als een werkplek. Hoe beter de indeling, hoe minder afstanden je moet afleggen en hoe sneller en nauwkeuriger je kan werken. In de keuken zal de af te leggen afstand vooral bepaald worden door de kookplaat, de spoelbak en de koelkast. Samen vormen deze de werkdriehoek of keukendriehoek.
De loopafstand kan je berekenen door de lengte van de zijden op te tellen. Bij een ergonomische keuken zal dit tussen de 6 en 8 meter liggen. De afstand tussen de spoelbak en kookplaat hou je best onder de twee meter omdat hier de meeste interactie gebeurt. Zo voorkom je onnodig geloop en kan je de kookpotten makkelijk vullen met water.
Keukenvormen en hun ideale indeling
keukenindeling: I-vormige keuken
Bij een rechte keukenopstelling liggen alle elementen van de keukendriekhoek op één rechte lijn. De spoelbak wordt best centraal geplaatst omdat deze het vaakst gebruikt wordt. Om voldoende werkruimte te hebben voorzie je best een vrije werkbladruimte van 300cm. Deze mag onderbroken worden door de spoelbak en het kookvuur. De I-vormige keuken is uitermate geschikt voor smalle ruimtes maar is de minst aangeraden opstelling vanuit praktisch en ergonomisch standpunt.
keukenindeling: L-vormige keuken
De L-vormige keuken is één van de meest voorkomende keukenopstellingen. De werkdriehoek is nu optimaal om te koken met zo weinig mogelijk verplaatsing. Vroeger hadden L-keukens of hoekkeukens last van verloren ruimte in de hoeken maar dankzij hedendaagse technieken is dit geen probleem meer. Je kan nu kiezen voor hoekschuiven of complexere systemen die de ruimte optimaal benutten.
keukenindeling: U-vormige keuken
Een U-vormige keuken is ideaal om minimale afstanden af te leggen. Alles is binnen handbereik en er is voldoende werk- en bergruimte. Om een U-keuken te plaatsen moet je wel over voldoende ruimte beschikken. De dubbele opstelling neemt al snel 120cm in beslag. Voor een vlotte circulatie is het aan te raden enkel U-vormige keukens te plaatsen in ruimtes die minstens 4 meter breed zijn.
keukenindeling: Parallelle keuken
De parallelle keuken wordt vaak gebruikt door professionele chef-koks vanwege de optimale circulatie. Je kan de keuken verlaten langs beide kanten en indien gewenst, gebruiken langs beide zijden van het eiland. Wanneer je kiest voor een parallelle keuken is het wel aangeraden de kookplaat en de spoelbak in hetzelfde keukenblok te zetten. Dit om vlekken op de grond te vermijden.
keukenindeling: Kookeiland
Keukeneilanden zijn de laatste jaren erg in trek bij open woningen. Ze geven een extra dimensie en bakenen de kookruimte visueel af van de woonkamer of eetkamer. Zo kan je in contact blijven met de gasten zonder dat ze zien wat er gebeurt in de keuken. Om een keukeneiland te plaatsen, moet je wel voldoende ruimte hebben. Als dit niet het geval is, kan je ook kiezen voor een verplaatsbaar of halfopen keukeneiland.
⇒ Lees hier meer over het ontwerpen van een keuken.
Nuttige afstanden en keuken afmetingen
Onderstaande lijst bevat een overzicht van de meest ergonomische afmetingen en afstanden van verschillende keukenelementen. Je zal zien dat de hoogte van het werkblad niet altijd overeenkomt met die van de spoelbak of kookplaat. Dit heeft te maken met praktische, esthetische, technische en budgettaire redenen. Kiezen voor een gemiddelde tussen de verschillende afstanden is vaak de beste oplossing.
Afmetingen werkblad hoogte
95 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 195 cm )
90 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm )
Werkblad diepte
Uit ergonomisch standpunt is 60 centimeter de ideale grijpdiepte. Om meer afzetruimte te hebben, kan je het werkblad wel dieper laten maken.
Werkblad dikte
Van 1 tot 5 centimeter.
Afstand tussen hangkasten en werkblad
45 à 60 cm gemeten vanaf het werkblad tot de onderkant van de hangkasten.
Afstand tussen dampkap en kookplaat
Minimaal 65 cm bij een elektrisch vuur
Minimaal 75 cm bij een gasvuur
Ideale diepte hangkasten en keukenkasten
Hangkasten: 40 centimeter
Keukenkasten: 60 centimeter
Hoogte van de spoelbakken
95 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 200 cm)
85 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm)
Afmetingen onderkant spoelbak
85 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 200 cm)
75 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm)
Hoogte kookplaat
85 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte van 170 tot 200 cm)
75 cm ( Ideaal voor mensen met een lengte kleiner dan 170 cm)
Vrije afstand achter keukenkasten met schuiven
100 cm zonder mogelijkheid tot circulatie
160 cm (minimum) indien men nog wil circuleren achter de persoon.
Vrije afstand achter keukenkasten met deuren
70 cm zonder mogelijkheid tot circulatie
130 cm (minimum) indien men nog wil circuleren achter de persoon
Ideale afstand achter de kookplaat en de spoelbakken
80 cm zonder circulatie
140 cm (minimum) indien men nog wil circuleren achter de persoon
Ideale hoogte van de oven
Een oven wordt bij voorkeur geplaatst ter hoogte van het werkblad. Zo kan je er makkelijk schotels inzetten en uithalen zonder bukken. Het is ook handiger om na te gaan of het eten klaar is.
Hoogte van de koelkast of frigo
De meest comfortabele hoogte van een frigo kan je berekenen door het middelpunt van de koelkast te plaatsen ter hoogte van het werkblad.
Keukenbouwer zoeken in jouw regio?
Ontvang vrijblijvend offertes & vergelijk